Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Przecławiu zrealizował w kwietniu 2024 roku inicjatywę „Powstanie Styczniowe – Czas Kurierów”, która uzyskała 3. miejsce na blisko 400 wniosków zgłoszonych z całej Polski w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”. Działanie miało na celu popularyzację wiedzy o powstaniu wśród mieszkańców gminy Kołbaskowo poprzez modę, sensorykę, aktywność terenową, wyjazdy studyjne i autorskie wystawy.
Projekt „Powstanie Styczniowe – Czas Kurierów” wprowadza świeże podejście do prezentowania historii, integrując metody artystyczne z edukacją. To próba opowiedzenia o tym ważnym wydarzeniu w dziejach Polski na ziemiach, które nie były nim wówczas objęte. Istotnym elementem działania jest również zaakcentowanie czynnego udziału polskich kobiet w przebiegu powstania.
Głównym partnerem organizacyjnym projektu jest Archiwum Państwowe w Szczecinie a partnerami lokalnymi Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kołbaskowie i Szkoła Podstawowa w Przecławiu.
W ramach inicjatywy uczniowie szkół podstawowych w Kołbaskowie i Przecławiu oraz uczestnicy „Kawiarenek dla Seniorów” działających przy GOKSiR wzięli udział w animacjach, tworzeniu map sensorycznych, warsztatach twórczych i grach terenowych. Odpowiednią wiedzę historyczną pozwoliły zdobyć wyjazdy studyjne do Archiwum Państwowego w Szczecinie, gdzie można było wysłuchać interesujących wykładów pod hasłem „Tajemne państwo polskie”.
W ramach aktywności twórczych odbyły się m.in warsztaty „Moda na czarno”, które przeniosły uczestników do epoki Powstania Styczniowego, kiedy to ubiór i biżuteria w czarnym kolorze były nie tylko wyrazem elegancji, lecz także symbolem oporu i jedności narodowej. Kolejne działania, tj. „Tajne przez poufne” oraz „Na przeszpiegach”, pozwoliły zbliżyć się do historii w sposób holistyczny, korzystając zarówno z faktów historycznych, jak i zmysłowego doświadczenia. Dzięki temu uczestnicy mogli zrozumieć, jakie emocje, dźwięki, zapachy, smaki i tekstury towarzyszyły ludziom tamtego okresu oraz jakie symboliczne znaczenie miały dla nich różne elementy otaczającego ich świata.
Zwieńczeniem inicjatywy „Powstanie Styczniowe – Czas Kurierów” była prezentacja trzech wystaw tematycznych: „Echa Powstania Styczniowego – Wielopolscy w Szczecinie i na Pomorzu”, „Czas Kurierów Powstanie Styczniowe” oraz „Moda na czarno” będącą wystawą skomponowaną z prac uczestników warsztatów. Inauguracja wystaw odbyła się w czwartek 25 kwietnia w GOKSiR w Przecławiu.
Program warsztatów:
„Moda na czarno” – warsztaty przenoszą uczestników w czasy Powstania Styczniowego, kiedy ubiór i biżuteria w kolorze stanowiły wyraz oporu i jedności narodowej. W ich trakcie, poza opanowaniem tajników tworzenia biżuterii, uczestnicy mają możliwość zagłębienia się w historię i symbolikę ubiorów z okresu powstania.
Warsztaty „Na przeszpiegach – mapa sensoryczna tajemnego państwa” umożliwiają uczestnikom poznanie historii poprzez różnorodne zmysły i wyobraźnię. Utworzona wspólnie mapa sensoryczna pozwala lepiej zrozumieć, jakie emocje, dźwięki, zapachy, smaki i tekstury towarzyszyły ludziom czasów Powstania Styczniowego, jak również jakie symboliczne znaczenie miały dla nich różne elementy otaczającego ich świata.
Warsztaty „Tajne przez poufne: księga szpiegów” – gra terenowa, która przenosi uczestników w fascynujący świat szpiegostwa, kryptografii i ukrytych historii Powstania Styczniowego. Podczas działania uczestnicy mają okazję mierzyć się z tajemnicami i zagadkami, przemierzając teren i rozwiązując kryptograficzne łamigłówki inspirowane powstańczymi wydarzeniami.
Projekt dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach programu dotacyjnego „Powstanie Styczniowe 1863-1864”.
Relacje medialne:
„Młodzież a Powstanie Styczniowe” – Radio Szczecin
Młodzież zgłębiła tajemnice Archiwum Państwowego w Szczecinie – Radio Szczecin
„Czas kurierów. Powstanie Styczniowe”. Projekt artystyczny w Przecławiu – TVP Szczecin
„Powstanie Styczniowe – Czas kurierów” w GOKSiR Przecław – Kołbaskowo.TV
Dokumentacja wideo:
Fotorelacja: